Wigilia w Polsce i na Świecie

Świąteczna atmosfera panująca dookoła nas, sprawia, iż jesteśmy bardziej otwarci i życzliwi dla innych. Dlatego warto uświadomić sobie, że nie wszędzie Wigilię obchodzi się tak jak w Polsce, a ponieważ bożonarodzeniowy nastrój wyraźnie unosi się w powietrzu, poniżej przedstawiamy zwyczaje bożonarodzeniowe innych krajów.

Boże Narodzenie i Wigilię obchodzą prawie wszystkie narody świata. I choć większość czyni to bardzo uroczyście, ich zwyczaje znacznie się od siebie różnią.

W Stanach Zjednoczonych  święta trwają tylko jeden dzień i już 26 grudnia wszyscy wracają do swoich obowiązków. Nie istnieje tam pojęcie postu czy tradycyjnej Wigilii, rodziny spotykają się przy uroczystym śniadaniu, podczas którego otwierane są prezenty.

W Grecji święta obchodzi się aż 12 dni. Grecy spędzają wieczór wigilijny poza domem, spotykają się z przyjaciółmi w restauracjach, klubach i barach. I aż dwukrotnie w tym czasie obdarowują się prezentami, które przynosi nie Święty Mikołaj, lecz św. Bazyli. Ważną świąteczną potrawą jest christopsomo, czyli duży chleb z orzechami z odciskiem drewnianej pieczęci z symbolem religijnym. Do greckiej tradycji należy również stawianie zamiast choinki przystrojonego świątecznie modelu żaglowca.

W Holandii w Adwentową Niedzielę rozpoczyna się zwyczaj Midwinter Horn Blowing. Holenderscy farmerzy przygotowują długie drewniane rogi i codziennie o świcie, aż do samych świąt stojąc nad studnią wydmuchują z nich dźwięki mające zapowiadać nadejście Chrystusa. 6 grudnia zjawia się z prezentami święty Mikołaj. Aby je otrzymać, dzieci muszą dać sianko, które jest przeznaczone dla konia świętego Mikołaja. Holendrzy nie obchodzą postu ani Wigilii, istnieje u nich natomiast zwyczaj pisania kart świątecznych, które po przeczytaniu wystawia się na widok publiczny, by inni mogli je obejrzeć.

Wigilijną wieczerzę w Hiszpanii spędza się w gronie przyjaciół i znajomych. Po pasterce wszyscy wychodzą na ulice oświetlone barwnymi żarówkami, śpiewają kolędy i tańczą do białego rana.

W Belgii wigilijnej kolacji nie spędza się w domach, lecz w restauracjach lub barach w otoczeniu rodziny i przyjaciół. Filipińczycy traktują święta jako okres hucznej zabawy. Weseląc się wierzą, że radosne święta zapewnią im pomyślność na przyszły rok. Filipińskie domy ozdobione są wówczas kwiatami i girlandami. Na ulicach wystawiana jest szopka z udziałem aktorów. Słychać odgłosy klaksonów, głośną muzykę i strzelające fajerwerki. W domach zapala się wszystkie światła w celu odpędzenia złych duchów.

A co znajdziemy na stołach w poszczególnych miejscach na świecie?

W wielu krajach nie obchodzi się postu.

W Niemczech według tradycji na wigilijnym stole musi pojawić się 9 potraw, do których między innymi należy: pieczona kiełbasa, sałatka ziemniaczana i pieczeń z gęsi.

Szwedzka wigilia również nie jest postna. Święta rozpoczynają się tak jak u nas 24 grudnia uroczystą kolacją wigilijną, a do głównych dań należy namoczona ryba, galareta z głowizny i chleb moczony w sosie, w którym wcześniej gotowało się mięso.

W Danii tradycyjnym daniem jest budyń z ryżu, w którym ukryty jest migdał – osoba, która go znajdzie otrzymuje w prezencie marcepanową świnkę, która ma zapewnić szczęście w przyszłym roku.

W Meksyku podczas świąt rodzina dzieli się słodkim chlebem w środku, którego zapieczona jest ceramiczna laleczka. Znalazca musi urządzić przyjęcie podczas Dia de calendaria odbywającego się 2 lutego.

Święta Bożego Narodzenia w Meksyku rozpoczynają się 23 grudnia. Odbywa się wówczas słynna w całym kraju Noche de los Rábanos (noc rzodkiewek).Na wszystkich ulicach rozstawione są stragany, na których można podziwiać ręcznie rzeźbione okazy olbrzymich rzodkwi. Zazwyczaj przedstawiają one sceny religijne. Zwieńczeniem całego dnia jest wspaniały pokaz sztucznych ogni.

Na Węgrzech bardzo popularne są wigilijne ciasta, które muszą zawierać mak, gdyż zapewnia on rodzinie miłość. Na wsiach pali się pnie drzew. Rano gospodarz rozgrzebuje ognisko by zapewnić sobie dobrobyt, który według wierzeń nadejdzie, gdy z ogniska poleci wiele iskier. Na wigilijny stół jako symbol dostatku sypana jest soczewica.

Na Thaiti, gdzie święta wypadają podczas upalnego lata, a temperatura dochodzi do 30 stopni, rodzina gromadzi się wokół pieca zwanego himaa. Przyrządza się w nim świąteczne przyprawy takie jak: prosiak, banany czy owoce drzewa chlebowego. W Boże Narodzenie małe dziewczynki otrzymują strój do tańca narodowego „Tamure”, które jako przechowują j z dumą przez całe życie.

Prezenty nie zawsze przynosi Mikołaj i nie zawsze znajdziemy je pod choinką…

• W Rosji św. Mikołaj był również otoczony kultem jako patron uciśnionych i skrzywdzonych, ale przejętą z zachodu postać rozdającą dzieciom prezenty nazwano Dziadkiem Mrozem (ros Дед Мороз), ze względu na podobieństwo do bajkowej postaci nazywanej Moroz Krasnyj Nos. Zgodnie z tradycją, rozdaje on prezenty wraz ze Śnieżynką (ros. Снегурочка).
• W tradycji bizantyjskiej jego odpowiednikiem jest Święty Bazyli, który obdarowuje prezentami dzieci w dniu 1 stycznia.
• W Hiszpanii prezenty przynoszą Trzej Królowie 6. stycznia. Dzieci nie znajdują żadnego prezentu pod choinką.
• W Wielkopolsce, na Kujawach, na Pałukach, na Kaszubach i na Pomorzu Zachodnim prezenty na Boże Narodzenie tradycyjnie przynosi Gwiazdor, święty Mikołaj przynosi prezenty 6 grudnia.
• W Małopolsce prezenty pod choinką zostawia Aniołek, natomiast w nocy z 5 na 6 grudnia prezenty przynosi święty Mikołaj.
• Na Górnym Śląsku prezenty na Boże Narodzenie przynosi Dzieciątko utożsamiane z postacią Jezusa Chrystusa. 6 grudnia prezenty przynosi święty Mikołaj.
• Na Dolnym Śląsku oraz na Opolszczyźnie prezenty w Boże Narodzenie przynosi Gwiazdka.
• Mieszkańcom Płaskowyżu Tarnogrodzkiego natomiast na Boże Narodzenie prezenty przynoszą krasnoludki. Mikołaj jedynie 6 grudnia.
• Istnieje również, zwłaszcza na północy i zachodzie Polski opinia, że św. Mikołaj przynosi prezenty dwa razy w roku, na Boże Narodzenie oraz w swoje święto patronalne tj. 6 grudnia.